Padaczka (epilepsja) to jedna z najczęściej występujących chorób neurologicznych, spowodowana nieprawidłową aktywnością elektryczną mózgu. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią około 300 tys. osób, a co roku występuje około 27 tys. nowych przypadków. Zawsze wymaga ona szczegółowej diagnostyki oraz leczenia.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są rodzaje padaczki,
- jakie są objawy padaczki,
- jaką postać może przybrać atak epilepsji,
- w jaki sposób diagnozuje się i leczy padaczkę.
Padaczka (epilepsja) to choroba neurologiczna mózgu, z którą boryka się nawet 50 mln osób na całym świecie. W Polsce liczba chorych wynosi nawet 300 tys.
Padaczka – rodzaje
Mimo nieustannego rozwoju medycyny, nadal nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn padaczki. Wiadomo, że w około 75% przypadków pierwszy atak epilepsji ujawnia się u dzieci i młodzieży w wieku do 19. roku życia. Pod względem etiologii wyróżnia się więc:
- padaczkę objawową – gdy można zdiagnozować przyczynę powtarzających się ataków epilepsji (np. padaczka alkoholowa u osób uzależnionych, epilepsja występująca w przebiegu zapalenia mózgu czy choroby Alzheimera),
- padaczkę kryptogenną – kiedy ataki epilepsji mają cechy objawowe, ale nie udaje się ustalić czynnika, który je wywołuje,
- padaczkę idiopatyczną – kiedy podejrzewa się, że choroba może być uwarunkowana genetycznie (ustalono już kilka mutacji genetycznych, które mogą być odpowiedzialne za powtarzające się ataki padaczki).
Padaczka – objawy
Pod względem anatomicznym epilepsja jest chorobą, w przebiegu której dochodzi do nagłego wzrostu aktywności elektrycznej w określonym obszarze mózgu, przez co zakłócana jest praca neuronów. Przyjmuje to postać tzw. ataku padaczki, zazwyczaj krótkotrwałego, podczas którego pacjent traci świadomość. Wbrew stereotypowym opiniom, atakowi epilepsji nie zawsze towarzyszą drgawki – u pacjenta mogą natomiast pojawić się omamy słuchowe i węchowe, nieruchome spojrzenie czy mimowolne powtarzanie gestów. Czasami dochodzi do mimowolnego oddania moczu lub kału.
Ataki padaczki – rodzaje
W praktyce lekarskiej wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje napadów padaczkowych, w zależności od tego, w którym obszarze mózgu rozpoczęły się nieprawidłowości.
- Proste ataki padaczki
Trwają kilka minut. Pacjent odczuwa mrowienie lub napięcie określonych części ciała, może doświadczać halucynacji, ale pozostaje przytomny.
- Złożone ataki padaczki częściowe
W trakcie takiego napadu świadomość pacjenta zmienia się. Nie reaguje na słowa, ma nieruchome spojrzenie, może wykonywać mimowolne, powtarzające się ruchy, a nawet zasnąć. Po ustaniu ataku może go w ogóle nie pamiętać.
- Uogólnione ataki padaczki
Tego typu atak epilepsji dotyczy całego mózgu. Ma gwałtowny, dość dramatyczny z punktu widzenia obserwatora przebieg. U chorego występować mogą drgawki całego ciała, tzw. mioklonie (nagłe potrząsanie rękami i nogami), konwulsje, pacjent może krzyczeć, nieregularnie oddychać, oddać mocz i kał.
Padaczka – diagnostyka i leczenie
Diagnostykę epilepsji prowadzi neurolog – badania, które może zlecić u pacjentów z podejrzeniem choroby to m.in. analiza laboratoryjna krwi i moczu, podstawowe testy neurologiczne, ektroencefalogram (EEG), tomografia oraz rezonans magnetyczny mózgu.
Epilepsję leczy się poprzez przyjmowanie leków przeciwdrgawkowych – u większości osób są one w stanie zupełnie wyeliminować ataki padaczki, a przynajmniej zmniejszyć ich liczbę i intensywność. Jeśli przy ich stosowaniu napady nie pojawią się przez 2-3 lata, możliwe jest zakończenie terapii.
Jeśli leczenie farmakologicznie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wykonuje się operację chirurgiczną – polega ona na nacięciu części mózgu odpowiedzialnej za napady lub nawet jej zupełnym usunięciu jeśli nie wpłynie to na podstawowe funkcje życiowe.
Oczywiście w przebiegu padaczki duże znaczenie ma także ogólnie rozumiany styl życia: unikanie papierosów i alkoholu, wyeliminowanie produktów zawierających pobudzającą kofeinę oraz zdrowa dieta.