Wydzielina pojawiająca się przy odkrztuszaniu to częsty objaw infekcji górnych dróg oddechowych. Zazwyczaj flegma w gardle i drogach oddechowych jest objawem zakażeń bakteryjnych. Jeśli jednak przybiera charakter przewlekły, może świadczyć o spływaniu wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Z zalegającą flegmą można walczyć domowymi sposobami, stosując choćby leki wykrztuśne i inhalacje, jeśli jednak samodzielnie podjęte leczenie w ciągu kilku dni nie przyniesie poprawy, należy udać się do lekarza. O jakich chorobach może świadczyć obecność flegmy w gardle? Jak pozbyć się gęstej wydzieliny z dróg oddechowych? Odpowiadamy!
Flegma w gardle – co to za objaw?
Flegma to gęsta i lepka wydzielina w gardle, która spływa po jego tylnej ścianie. Pojawia się w przebiegu kaszlu mokrego (produktywnego) podczas odkrztuszania. Zalegająca wydzielina zwykle ma białawe lub żółtawe zabarwienie, niekiedy jest zielonkawa. Kolor, charakter i ilość flegmy w gardle zazwyczaj sporo nam mówi o przyczynie jej wystąpienia [1,2].
Obecność flegmy powoduje uczucie ciała obcego w gardle. Niektórzy chorzy mówią, że czują, jakby mieli „kluchy w gardle”. Ciągle pojawia się też odruch odkrztuszania. To wszystko sprawia, że zalegająca flegma jest bardzo uciążliwa.
Odkrztuszanie wydzieliny podczas kasłania rzadko kiedy jest jedynym objawem choroby. Dolegliwości może towarzyszyć katar, chrypka i wiele innych objawów, w zależności od przyczyny [1,2].
Skąd się bierze flegma w gardle?
Zalegająca flegma w gardle może pojawiać się przede wszystkim przy chorobach układu oddechowego. To efekt toczącego się stanu zapalnego w obrębie gardła, nosa i zatok. Nadprodukcja śluzu może być efektem działania czynników zapalnych, infekcyjnych lub środowiskowych. Źródłem zakażenia na ogół są bakterie, dużo rzadziej ma ono charakter wirusowy [2,3].
Gęsta wydzielina w gardle jest zatem typowa dla przeziębienia i innych infekcji. Może być też pozostałością po grypie lub zapaleniu zatok. Wśród przyczyn zalegania flegmy wymienia się ponadto choroby płuc i oskrzeli oraz astmę. Śluz przy odkrztuszaniu często obserwowany jest u palaczy, którzy palą nałogowo od lat [2,3].
Charakter wydzieliny a przyczyny flegmy
Plwocina może mieć różną konsystencję, barwę oraz może być odkrztuszana w różnej ilości. Charakterystyczne cechy pozwalają wstępnie zidentyfikować przyczynę flegmy w gardle [2]:
- plwocina ropna (żółta lub zielona) – zakażenie zatok przynosowych, oskrzeli lub płuc,
- duża ilość ropnej plwociny – rozstrzenie oskrzeli,
- plwocina pojawiająca się nagle – pęknięcie ropnia płuca do oskrzela,
- śluzowa (biaława), gęsta, lepka plwocina (zwykle rano) – przewlekłe zapalenie oskrzeli, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- przezroczysta, lepka plwocina – astma,
- plwocina z grudkami i czopami – grzybica płuc, mukowiscydoza,
- plwocina z domieszką krwi – niektóre choroby układu oddechowego (np. gruźlica) i układu krążenia.
Leczenie flegmy w gardle – jak skutecznie pozbyć się flegmy domowymi sposobami?
Uczucie flegmy w gardle jest bardzo uciążliwe, dlatego warto spróbować się z nią uporać przy pomocy sprawdzonych metod. Jeśli mamy podejrzenie, że przyczyną zalegania śluzu w gardle jest infekcja, można sięgnąć po lek o wykrztuśnym działaniu w postaci syropu lub tabletek do ssania. Produkty z tej grupy zwiększają wydzielanie śluzu w drogach oddechowych i poprawiają jego transport, a dzięki temu ułatwiają odkrztuszanie i łagodzą kaszel. Tak działają m.in. leki z rodziny Deflegmin, w których substancją czynną jest ambroksol. Deflegmin syrop stosuje się w ostrych i przewlekłych chorobach płuc oraz oskrzeli przebiegających z utrudnieniem odkrztuszania lepkiej wydzieliny z dróg oddechowych. Dziecku można podać Deflegmin Baby, który ma takie samo działanie i dodatkowo owocowy smak [5].
W walce z flegmą ważne jest też odpowiednie nawodnienie organizmu, które można osiągnąć poprzez zwiększoną podaż wody. Znaczenie ma ponadto stałe nawilżanie powietrza w domu przy pomocy specjalnych nawilżaczy. Oddychanie i odkrztuszanie ułatwiają też inhalacje z soli fizjologicznej lub z dodatkiem olejków eterycznych [4,6].
Kiedy udać się do lekarza z zalegającym śluzem w gardle?
Są sytuacje, kiedy zalegająca wydzielina w gardle powinna skłonić do konsultacji lekarskiej. Jedną z nich jest utrzymywanie się flegmy dłużej niż kilka dni i brak efektów podjętego leczenia. Wizytę u lekarza i to najlepiej niezwłocznie należy odbyć w przypadku flegmy z krwią. Powodem do zgłoszenia się do specjalisty powinien być także przedłużający się stan zapalny oraz niepokojące objawy jak choćby duszności czy bóle w klatce piersiowej. Leczenie w takich przypadkach zależy od przyczyny, samo łagodzenie objawów może okazać się niewystarczające [3].
Na zlecenie marki Deflegmin
Bibliografia:
- Witkiewicz I., Ropna plwocina, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2014 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/lista/96569,ropna-plwocina (dostęp: 2022.12.27.)).
- Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2022.12.27.)).
- Szczeklik W., Jankowski M., Jassem E. i in., Kaszel, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2020 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.16 (dostęp: 2022.12.27.)).
- Skotnica B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina (dostęp: 2022.12.27.)).
- ChPL Deflegmin i Deflegmin Baby (dostęp: 2022.12.27.).
- Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K. i in., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, Lekarz POZ, 4/2016.